Deze blog verscheen eerder op 5 oktober 2019 als column in de serie Vooruit, in de zaterdag bijlage van het Financieel Dagblad. Omdat er nogal wat reactie op kwam, hierbij nogmaals de tekst, met wat extra informatie.

We hebben in Nederland in 2018 met zijn allen 121 miljard kilometer gereden. Verdeeld over iets meer dan 9 miljoen personenauto’s, is dat gemiddeld zo’n 13.000 kilometer per jaar.

Dit soort getallen zet me altijd weer even aan het rekenen. Als we even aannemen dat vrijwel alle 121 miljard autokilometers nu nog fossiel aangedreven zijn, en we zouden gemiddeld 1:12 rijden, dan hebben we ongeveer 10 miljard liter benzine of diesel verbruikt. De totale CO2-uitstoot van 10 miljard liter brandstof is met 3 kg/liter ongeveer 30 miljoen ton.

Een liter benzine bevat ongeveer 10 kWh energie. Daar komt bij dat voor de het hele proces van verkrijgen, raffineren en transport van de olie, nog eens 7 kWh per liter nodig is. Onze fossiele auto’s hebben dus 100+70=170 miljard kWh per jaar nodig. Stel nu dat over een jaar of twintig alle auto’s elektrisch zijn geworden. Uitgaande van een verbruik, inclusief laadverliezen, van 200 Wh/km, hebben we voor 121 miljard kilometer 24 miljard kWh nodig. Dat is zeven maal minder dan de energie die fossiele auto’s gebruiken. Ook kan deze energie in theorie zonder CO2-uitstoot worden opgewekt met bijvoorbeeld zon en wind. Maar is dat realistisch?

Vorig jaar reden alle Nederlandse automobilisten samen 121 miljard kilometers. Kunnen we de energie die daarvoor nodig is volledig opwekken met schone energie?Foto: Getty Images/iStockphoto

In Nederland verbruiken we al jaren ongeveer 120 miljard kWh aan elektrische energie. Als we allemaal elektrisch rijden, hebben we dus 20% meer elektrische energie nodig dan nu. Eigenlijk zelfs veel minder als je rekening houdt met het elektrische verbruik van de petrochemische industrie (die bovengenoemde 70 miljard kWh, maar slechts een deel daarvan wordt in NL gebruikt denk ik). Dat valt dus reuze mee. Waarschijnlijk valt deze toename in het niet bij de toename van de vraag door de totale elektrificering van onze samenleving: warmtepompen thuis, rekencentrales, energievraag van de industrie en het zware transport enzovoort. Bovendien kunnen we de auto’s prima midden op de dag of ‘s nachts opladen. Op die momenten wordt maar een klein deel van de capaciteit van het elektriciteitsnet gebruikt.

Met een modern zonnepaneel kun je 300 kWh per jaar opwekken. Er zijn dus 80 miljoen panelen nodig om die 24 miljard kWh te maken waarmee we allemaal elektrisch kunnen rijden, even afgezien van eventueel benodigde opslag. Dat is een oppervlak van 120 miljoen vierkante meter panelen.

Naar schatting is er in Nederland 1,2 miljard vierkante meter dakoppervlak. Daarvan hoeven we dus slechts tien procent te benutten om duurzaam op zon te kunnen rijden. Nogmaals: gemiddeld dus. In de winter moeten we het vooral van de wind hebben.