Steinbuch

Lees onze columns uit het Financieele Dagblad terug in ons boek ‘Vooruit’.

Update 27 januari 2022: ik zat met mijn schatting voor 2021 duidelijk te hoog met 98.000 batterij elektrische autoverkopen: het zijn er 71.261 geworden. De verhoogde bijtelling gaat nu zijn tol vragen denk ik. Dat brengt het aandeel BEV op een met 2021 vergelijkbare 20%, met december als topmaand met 65% marktaandeel nieuwe registraties. Ik heb de table wat aangepast: vanaf 2021 tel ik de waterstofauto’s op bij de BEV’s (slechts 120 toename in 2021), en mijn schattingen maak ik vanaf 2022 niet meer als groeipercentage maar als absoluut getal, zie de oranje stukken in de tabel. Zie voor alle getallen de site van RVO.

Update 7 februari 2021: ik zat met mijn schatting voor 2020 redelijk in de buurt met 72.909 batterij elektrische autoverkopen (registraties), ondanks Corona. De totale verkopen zijn dramatisch gedaald vanwege Corona, van 445 duizend in 2019 naar 358 duizend in 2020. Dat brengt het aandeel BEV op een prachtige 20%, met december als topmaand met 70% marktaandeel nieuwe registraties. Vanwege de fiscaliteit de enorme eindspurt opnieuw in 2020. Vanwege de snelle toename van de keuze, en de internationale ontwikkelingen verwacht ik een versnelling in 2021, tot een jaargroei (Y2Y) van 34%, waarmee we dan gaan uitkomen op bijna honderdduizend verkochte nieuwe BEV’s dit jaar. We komen dan al in 2024 op vrijwel de helft van de nieuwe verkopen BEVs (200.000).

Update 27 januari 2020: ik zat veel te laag met mijn schatting voor 2019. Het zijn uiteindelijk 62.552 volledig batterij elektrische nieuwe verkopen geworden.

Vanwege de fiscaliteit de enorme eindspurt dus in 2019. Voor dit jaar (2020) gebruik ik mijn model van een jaar op jaar (Y2Y) toename van 27%, en kom ik op 79.000 nieuwe volledig batterij elektrische autoverkopen. Dat zou best wel eens kunnen kloppen gezien de toename van beschikbare meer betaalbare modellen, en ook de overgang van 8% bijtelling dit jaar naar 12% volgend jaar.

Update 8 februari 2019: vanwege de fiscaliteit een nog grotere eindspurt vorig jaar dan ik eerder had verwacht. Vandaar een hoger getal voor 2018 voor batterij auto’s. Ik heb de aantallen verkopen voor 2019 aangepast met -4000, evenveel als waarmee mijn 2018 voorspelling uiteindelijk hoger is uitgevallen. Het aantal voor 2019 baseer ik op een verwacht aantal van 17.000 Model 3s (ik schat in dat er ruim 25.000 besteld zijn in 2016), en een vergelijkbaar aantal van alle andere merken samen. De januari getallen (2600 BEV) suggereren dat ik wellicht nog wat conservatief ben voor 2019.

Update 11 december 2018: vanwege de fiscaliteit een eindspurt dit jaar. Vandaar een hoger getal voor 2018 voor batterij auto’s. Rest is onveranderd.

Update 15 januari 2018: de cijfers 2017 zijn nu definitief: totale verkoop van volledig (batterij) elektrische auto’s is in 2017 uitgekomen op 8643 (bruto: de export was 633), netto toename dus met 8010.

Update 18 november 2017: naar aanleiding van de vertraging van de Tesla Model 3 (voorlopig met 3 maanden) en de beperkte hoeveelheid beschikbare Opel Ampera-e heb ik de verwachting voor het totaal BEV in 2018 omlaag gebracht. Daarom heb ik ook 2019 aangepast. De verwachting voor 2017 (8000, dit is exclusief de verkopen naar het buitenland, want die zitten in de cumulatieve aantallen verwerkt) lijkt nu redelijk te zijn. Voor 2018 heb ik de verwachting drastisch teruggebracht van 40.000 naar 16.000, daarmee de verdubbeling vanaf 2016 doorzettend. Omdat ik de hoos Model 3 nu verwacht in Q1 a Q2 2019, heb ik iets meer dan een verdubbeling tov 2018 ingevoerd, ipv een procentuele verhoging, totaal nieuwe verkopen 38.000. Vanaf 2020 reken ik met een 43% toename van de nieuwe verkopen per jaar, dus geen verdubbeling meer. Dan wordt het totaal nieuwe verkopen BEV in 2025 ruim 300.000 (van de totaal ca 450k), en de cumulatieve hoeveelheid 1 miljoen, incl de PHEVs. Overigens zijn deze berekeningen uiteraard erg eenvoudig en simpel. Veel betere modellen maken we in het SparkCity project van Auke Hoekstra. Zie hier voor de website. Details daar volgen snel.

Update 18 sept 2017: ik verwacht voor het totaal BEV in 2017 toch iets minder dan vorige maand. Op basis van de eerste 8 maanden (t/m aug) is bij lineair extrapoleren de verkoop 6763 (8/12 maal 4509: 4149 netto verkoop + 360 export), tegenover 4282 totaal in 2016. Mogelijk dat het oploopt tot 7500 of 8000. Het valt tegen dat de Opel Ampera-e niet leverbaar is (2019 oid), en de range van de nieuwste Nissan Leaf valt mij ook wat tegen. Let overigens altijd op dat de NEDC range te optimistisch is in het normale gebruik, EPA is dan beter (scheelt ca 25%).

Update 11 juli 2017: de cijfers van de verkopen eerste half jaar 2017 zijn nu bekend. De verkopen van de batterij elektrische autos (BEV), dus de volledig elektrische, zijn uitgekomen op 3211 netto in de eerste 6 maanden van 2017, dit is +92% tov 2016: nl 1673 voor de eerste 6 maanden 2016. Dit zijn de netto verkopen, dus inclusief de export, die uitkwam op 273 voor het eerste half jaar 2017 voor volledig elektrische auto’s, ik ken die getallen niet voor 2016 maar die zijn vast lager. De bruto, echte verkopen zijn dus eerste half jaar 2017: 3484 (3211+273), dus ex export.De BEVs linear doortrekken zou neerkomen op 7000 voor heel 2017, maar ik verwacht een versnelling in de loop van het jaar (Opel Ampera e (nauwelijks leverbaar helaas…), Hyundai Ioniq, Renault Zoe). Dus 9000 is nog steeds heel redelijk als veronderstelling voor het gehele jaar (opm: de getallen beneden zijn de bruto verkopen, dus ex export, want de export heb ik afgetrokken van het totaal in dezelfde kolommen). De overige veronderstellingen in de tabel hieronder (de oranje vlakjes) lijken mij dus nog steeds redelijk.

Update 19 juni 2017: de cijfers van de verkopen tot en met eind mei 2017 zijn nu bekend. De verkopen van de batterij elektrische autos (BEV), dus de volledig elektrische, zijn uitgekomen op 2393 in de eerste 5 maanden van 2017 (=+81%, nl 1321 voor de eerste 5 maanden 2016). De BEVs linear doortrekken zou neerkomen op ca 6000 voor heel 2017, maar ik verwacht een versnelling in de loop van het jaar (Opel Ampera e, Hyundai Ioniq etc). Dus 9000 is nog steeds heel redelijk als veronderstelling voor het gehele jaar. De overige veronderstellingen in de tabel hieronder (de oranje vlakjes) lijken mij dus nog steeds redelijk.

Update 13 januari 2017: de cijfers van de verkopen 2016 zijn nu bekend. Door de verandering van de fiscaliteit is er een enorme groeispurt geweest (de laatste lijkt me) van de verkopen van plug in hybrides (ruim 10.000 in 1 maand). Hierdoor is het aantal nieuwe verkopen PHEVs uitgekomen op 20.740 in 2016. De verkopen van de batterij elektrische autos (BEV), dus de volledig elektrische, zijn uitgekomen op 3.737 in 2016, iets meer dan ik eerder geschat had. De overige veronderstellingen in de tabel hieronder (de oranje vlakjes) lijken mij nog steeds redelijk. De veel gehoorde schatting van slechts 50% nieuwe verkopen auto’s met een stekker in 2025, met 35% PHEVs en 15% BEV is volgens mij volstrekt een onderschatting. Ik denk dat het sneller gaat. De berekening van mij komt uit op 342.195 in 2025, en dat is ca 85% (ca 400k totaal). De schattingen voor 2017 met 9.000 BEV en in 2018 40.000 zijn realistisch volgens mij (zie ook verderop de redenering), en die van 2018 het meest relevant voor de voorspellingen vanaf dat jaar, want zo heb ik nu de excel gemaakt (vanaf 2019 met een percentage groei gerekend).

Update 7 april 2016: door het enorme succes van de voorinschrijvingen op de Model 3, is het denkbaar dat mijn schatting van 30.000 nieuw verkochte volledig elektrische auto’s in 2018 te laag is. Immers: uit 2012/2013 komen er ca 28.000 (voornamelijk) lease rijders die een nieuwe auto gaan kiezen, en bovendien zijn er tenminste 5 modellen te koop in 2018 voor 30 a 35.000 €, met een range die tenminste 300 km zal zijn. De Model 3 is daar een van. Als je veronderstelt dat van de leaserijders 70% overstapt op volledig elektrisch (FEV)  (dus ca 20.000 stuks), en de rest zijn nieuwe leaserijders en particulieren, dan is een aantal van 40.000 helemaal niet zo ondenkbaar. Indien dat aantal van 40.000 nieuwe verkopen FEV veronderstellen in 2018 en een maandgroei van 2,5% (34% Y2Y groei) dan halen we ca 400.000 autos nieuw verkocht in 2025, de realisatie van de motie Vos!

Overigens schat ik het aantal bestellingen van de Tesla Models 3 in Nederland tussen de 15.000 en 20.000. Ik baseer dat op de redenering dat wij nu bijna 5% (ruim 4500) van de totale hoeveelheid Tesla Model S hebben die er wereldwijd rondrijden (ca 100.000). Het aantal pre-orders voor de Model 3 is ruim 300.000 450.000, en 5% daarvan is 15.000 22.500. Maar waarschijnlijk zal een deel daarvan geleverd worden in 2019.

Update 29 maart 2016: door de vandaag (29 maart 2016) aangenomen motie Vos wordt ons kabinet aangespoord om vanaf 2025 100% EV nieuw verkochte auto’s in Nederland mogelijk te maken, net zoals Noorwegen dat wil. Met de excel van deze blog kun je uitrekenen dat dat lukt, bij de veronderstelling van 30.000 nieuw verkochte auto’s in 2018, als er vanaf 2018 3% maand op maandgroei is, dit komt neer op 43% jaargroei van de nieuw verkochte auto’s. Dit geeft 359.292 FEV en 119.764 PHEV nieuwe verkopen, zie de tabel hieronder.

Met de piek afgelopen december (2015) nog vers in het geheugen, is het wellicht interessant een paar verkennende sommetjes te maken over de verwachtingen van de verkopen elektrische personenwagens in Nederland.

Allereerste een paar gegevens. Tot en met 2015 was de verkoop vooral fiscaal gedreven, met de nadruk op de zakelijke markt. Hierdoor zijn er erg veel PHEV (Plug-in hybrides) verkocht (totaal aan PHEV registraties nu 78.163), en slechts heel beperkt volledig elektrische auto’s: totaal FEV (Full Electric Vehicles, ook wel BEV – Battery etc) nu 9368. Totaal FEV+PHEV eind 2015: 87.531.

Voor de voorspellingen hanteer ik de volgende veronderstellingen:

1. voor 2016 en 2017 zie ik een heel beperkte groei FEV, en een sterke terugval PHEV
2. vanaf 2018 veronderstel ik een ‘systeem’sprong naar grotere aantallen FEV vanwege de 300+km modellen, het feit dat de bijtelling tenminste in dat jaar nog 4% is, en het feit dat dan de tweede hands PHEVs van 2012/2013 nieuwe kopers geeft.
3. vanaf 2019 hanteer ik een maandgroeipercentage van nieuw verkochte auto’s als parameter. Ik kies hierbij 2% en 2,5% maand-op-maandgroei (M2M) van nieuwe registraties. De 2% M2M groei betekent een jaarlijkse groei (Y2Y) van nieuwe registraties van 27%, de 2,5% M2M groei betekent 34% Y2Y groei,
4. ik heb in eerste instantie niet verwerkt dat er ook weer auto’s verdwijnen uit Nederland, dat volgt aan het eind van deze blogpost.

In de tabel onder kun je de getallen nalezen. De gekleurde vlakken zijn de invoergetallen. Tot en met 2015 zijn de getallen de bestaande en bekende gegevens. De overige getallen volgen uit de 2015 data en de gekleurde inputdata. De bold gedrukte getallen zijn de hoofdresultaten in 2025. De figuur toont het resultaat in aantallen geregistreerde voertuigen op de weg.

Met deze veronderstellingen is de conclusie:

1. we halen de doelstelling van 200.000 EV op de weg in 2020,
2. we realiseren 1.000.000 EV op de weg in 2025,
3. we halen de doelstelling van 50% EV verkopen in 2025 (50% van ca 400.000 nieuwe verkopen in 2025, zie de eerste tabel, getal 211.093 nieuw verkochte auto’s).

2018: systeemsprong?

Als de sprong in 2018 minder groot is, bv van 4500 nieuw verkochte FEVs in 2017 naar 20.000 (ipv 30.000) in 2018 (opnieuw komt een deel hiervan van de 2012/2013 vrijgevallen PHEV rijders), en we veronderstellen een M2M groei van 2% nieuw verkochte voertuigen, dan is het beeld beduidend somberder:

1. we halen wel de doelstelling van 200.000 EV op de weg in 2020,
2. we realiseren 752.000 EV op de weg in 2025,
3. we halen NIET de doelstelling van 50% EV verkopen in 2025 (50% van ca 400.000 nieuwe verkopen in 2025)

Als de sprong in 2018 nog kleiner is, bv van 4500 nieuw verkochte FEVs in 2017 naar 10.000 in 2018 dan is het beeld:

1. we halen NIET wel de doelstelling van 200.000 EV op de weg in 2020, maar 193.065
2. we realiseren 539.994 EV op de weg in 2025,
3. we halen NIET de doelstelling van 50% EV verkopen in 2025 (slechts 105.547 = 25%)

Export tweedehands

Hoewel de export naar het buitenland van tweedehands (ex lease) EVs kleiner is dan wel eens wordt beweerd (nu slechts enkele procenten), is het goed ook hiervan het effect te berekenen. Ik neem weer de 2% M2M en 30.000 2018 case, en veronderstel 5% verkoop van de 5 jaar eerder verkochte PHEVs. Ik verwerkt de export in de totale registraties, niet in de nieuwe registraties per jaar. Dan ziet het er zo uit:

De excel staat hier, het is leuk om met de parameters te spelen en de effecten te bekijken. Overigens staat hier een studie uit 2012 voor Vlaanderen, waarbij een meer wetenschappelijke en experimentele methode is gebruikt als schattingsmethodiek. Leuk om te bekijken!

Graag jullie feedback en commentaar!