UPDATE 2 maart 2017: onderstaande blogpost schreef ik in februari 2012, als een sterk signaal richting politiek vanwege de toen aanstaande afschaffing van de basisbeurs. We zijn inmiddels 5 jaar verder, en de (universitaire) techniekopleidingen lopen over! De toename van de instroom van studenten is zeker 50%. Dankzij de techniekpromotie en ook de ontwikkelingen in de maatschappij waarbij techniek steeds dominanter wordt, is techniek gelukkig populair. De invoering van het leenstelsel heeft vooralsnog niet de effecten gehad die ik hieronder veronderstelde (gelukkig), maar de rente is ongeveer 0%, ik denk dat dat wel erg helpt…Er is echter nog steeds een tekort, en dat dreigt zelfs remmend te worden, met name op MBO/HBO nivo. Vandaar dat ik niet verbaasd was dat Aalbers industrie kwam met het plan voor gratis techniekonderwijs. Ik ben daar inmiddels geen voorstander meer van, maar het denken erover blijft relevant. Zo pleitte ik al eerder voor bijvoorbeeld een fiscaal vriendelijke regeling waarbij werkgevers de lening van techniekstudentmen zouden moeten kunnen afkopen bij indienstneming. Vooralsnog hebben de TU’s moeite met de groei en is een forse injectie van geld in het techniekonderwijs noodzakelijk!
Zie ook de blogpost van 25 juli 2012: Techniekpromotie of gratis techniek studeren, en die van 23 maart 2012: Collegegeld Techniekopleidlingen 0€!
—-de oude blogpost van 28 feb 2012:
De aanstaande afschaffing van de studiefinanciering van de masterfase is heel slecht voor de innovatie in Nederland. Na de blogpost over het tekort aan technisch personeel, wil ik hier nog even de feiten op een rijtje zetten, en ook de mogelijke consequenties van de afschaffing van de stufi en enige oplossingen en mogelijke acties.
Laat me weten via een comment of via m.steinbuch@tue.nl als je aanvullingen of correcties hebt!
Alles tegelijk!
Een paar maatregelen vallen nu samen:
- de invoering van de langstudeerdersregeling, waarbij je bovenop het collegegeld van 1714 euro per jaar, een boete van 3000 euro extra moet betalen, als je langer dan 1 jaar extra over de Bachelor of Master doet,
- de invoering van de harde knip, dus je moet je Bachelor binnen hebben, voordat je je mag inschrijven bij een Masterstudie,
- de afschaffing van de master studiefinanciering, dus dat kost je als uitwonende student 266 eur/maand.
De volgende feiten zijn ook belangrijk:
- de technische studies staan bekend om hun zwaarte, met tenminste 30 uur/week contacturen,
- de gemiddelde studieduur aan de 3TUs is ruim 7 jaar, een gering percentage haalt de 3 jarige technische BSc binnen 4 jaar,
- de 5 jarige ir opleiding is nu opgesplitst in 3 jaar BSc en 2 jaar MSc,
- ca 15-25% van de huidige masterstudenten van de 3TUs zijn ex HBO studenten, die vaak met een VWO diploma naar de TU gegaan zijn, maar in het eerste jaar zijn overgestapt naar het HBO. Deze studenten worden nu uiteindelijk wel ir, via een traject 4 jaar HBO, 0,5-1 jaar schakelprogramma, en 2 jaar master,
- de studies in Belgie en Duitsland zijn goedkoop (ca 500 euro/jaar collegegeld),
- er is een tekort aan technisch personeel, en dat tekort gaat oplopen vanwege de vergrijzing en tegelijkertijd de groei van de industriële sector in NL; er zijn veel beta/techniek initiatieven om de instroom te vergroten.
De consequenties
De maatregelen zouden de volgende effecten kunnen hebben:
- studenten aan de 3TUs zullen zeer hard werken om binnen de 4 jaar hun BSc te halen, om de boete van 3000 euro te vermijden, waarbij het 4de jaar al zonder stufi zal zijn, dan wordt er dus al schuld opgebouwd,
- hierbij zullen studenten minder actief zijn met extra activiteiten zoals techniekpromotie en cultuur, voor de algemene academische vorming is dit niet goed,
- het starten van de masterfase is met de harde knip een scherpe overgang, waarbij de drempel dus heel hoog wordt omdat alles geleend moet worden,
- het doen van een masterstudie in Belgie of Duitsland zal de voorkeur genieten voor een deel van de studenten,
- ik verwacht dat voor de top 10% van de masterstudenten, een aantal (grote) bedrijven zullen bijspringen in de vorm van een beurs. Voor 90% helpt dit niet, en dit heeft vooral voor de innovatiekracht van het MKB belangrijke gevolgen,
- de stimulering om steeds verder te komen zal worden weggenomen: dus de doorstroom van MBO-HBO-WO zal sterk verminderen,
- het erbij werken tijdens de masterfase om de studie te financieren, geeft extra vertraging, en daar is nu juist de boete voor ingevoerd, dit gaat dus ten koste van de kwaliteit van de afgestudeerde ingenieurs,
- de consequentie zou kunnen zijn dat studeren alleen mogelijk is voor de financiële bovenlaag van de bevolking, dit lijkt me terug naar af
- het rampscenario is dat we hier het USA systeem gaan krijgen waarbij na de BSc het normaal wordt te gaan werken. Dit is bijzonder slecht voor de innovatiekracht van NL. In de USA draaien de technische masteropleidingen vrijwel volledig op instroom uit Aziatische landen.
Wat kunnen we doen?
We moeten de komende weken met argumenten de Tweede Kamerleden overtuigen dat deze maatregelen bijzonder slecht zijn.
De technische studies moeten worden ontzien!
Gratis de master doen aan de 3TUs!
De woordvoerders hoger onderwijs van de fracties van de Tweede Kamer zijn van de regeringspartijen: @annewillucas @sanderderouwe en @harmbeertema, en van de oppositie: @borisham @tanjajad @carolaschouten @elbertdijkgraaf @estherouwehand @jesseklaver en jvdijk@sp.nl
naschrift 27/2:
1. de afschaffing van de masterstufi geeft een reductie van inkomen van 12*266 is ca 3000 euro/jaar, de eventuele opheffing van collegegeld geeft 1714 positief. Samen is dat nog steeds een reductie van 50% van het inkomen!
2. de behandeling in de vaste TK commissie Onderwijs is vlgs mij geweest op 16 feb, de notulen staan nog niet op internet. Ik hoop dus dat we nog iets kunnen bereiken.
Steinbuch 
Pingback: het tekort aan technisch personeel « steinbuch
Pingback: Pleidooi: gratis studeren aan de 3TU | Groep-één – Universiteitsraad TU/e
Prima Argumenten en uitstekend uitleg! Goed blog Maarten!
Pingback: Ik ben een beta-techniek student en … « steinbuch
Ik hoop niet dat de overheid verwacht dat de technische masters gesponsord moeten worden door het bedrijfsleven. De ervaring leert dat het bedrijfsleven hier niet echt toe bereid is. Verder zou het bedrijfsleven dan het principe van “wie betaalt, bepaalt” kunnen hanteren en dus gaan voorschrijven wat de technische universiteit moeten gaan doceren in hun master programma’s.
Pingback: Een jaar bloggen « Steinbuch