Steinbuch

“In Nederland kwam er op initiatief van de inmiddels koninklijke NAC, de KNAC, en de in 1893 opgerichte RI (Nederlandsche Vereeniging “De Rijwiel-Industrie”, de latere RAI) in 1906 een opleiding tot stand, als onderdeel van de Haagse ambachtsschool. Beroepschauffeurs konden er een cursus van twee en een halve maand volgen, eigenaar-chauffeurs konden volstaan met een cursus van een maand. Tot begin jaren twintig volgden 395 beroepschauffeurs en 271 particulieren een opleiding, een aanwijzing voor het hoge aandeel beroepschauffeurs (59%) onder de vroege Nederlandse autorijders. Directeur was de ex-KMA’er, gerepatrieerde Indie­ganger en civiel en elektrotechnisch ingenieur G.F. Steinbuch, de latere auteur van een toonaangevend autotechnisch handboek en op dat moment tegelijk hoofdredacteur van De Auto (NAC) en van het Technisch Bijblad van De Kampioen (ANWB).

Steinbuch trok zich later terug uit de chauffeursschool in Den Haag en richtte in dezelfde stad (na het Nijmegen van Benz-importeur M. Aertnijs uit de beginjaren de autostad van Nederland) het Automobiel-Technicum op, een “Vakschool voor Middelbaar Technisch Onderwijs”, een privé ­instelling die geheel gemodelleerd was naar het voorbeeld van Duitse scholen. Behalve chauffeursopleidingen verzorgde Steinbuch daar ook tweejarige cursussen voor autotechnici. Voorzien van een bibliotheek (volgens Steinbuch de “uitgebreidste … van de geheele wereld”) met 900 boeken en 65 abonnementen en uitgerust met instructie-auto’s (elektrisch, stoom en benzine), een motorfiets en een “vliegmachine”, had Steinbuch daar in 1911 al tweehonderd personen “van de meest verschillende rangen en standen van de maatschappij” opgeleid, onder wie twaalf officieren, tien handelaars en twaalf ingenieurs. Net als in het buitenland het geval was, vormden dergelijke scholen de kern van een in de jaren tien startende institutionalisering van het autotechnisch onderwijs.

Technische tekening van een wisselkast uit het Technisch Bijblad van De Kampioen (1906).”

Het lijkt erop dat mijn overgrootvader een belangrijke rol heeft gespeeld in het opzetten van techniek onderwijsmateriaal voor autotechniek (dat wist ik al door de ‘Steinbuch’ boeken), maar ook bij het opzetten van het autotechniek onderwijs in Nederland in het begin van de vorige eeuw. Leuk he!