In deze blogpost betoogt Auke Hoekstra dat de motie Vos en de Tesla Model 3 een doorbraak markeren in het denken over de elektrische auto in Nederland. We praten niet meer over óf de elektrische auto er komt. We vragen ons alleen nog maar af hoe snel. Maar om die doorbraak te benutten moeten we in het beleid voor een frisse aanpak durven kiezen waarbij we – anders dan nu – vooral luisteren naar onafhankelijke, innovatieve en disruptieve partijen. Daarvoor doet Auke zeven aanbevelingen.
Deze week is de motie van Jan Vos van de PvdA aangenomen waarin de regering wordt opgeroepen er naar te streven dat er in 2025 alleen nog maar elektrische auto’s worden verkocht.
Natuurlijk is er veel voorspelbare kritiek: VVD aanhangers klagen dat het de relaties binnen het kabinet op scherp zet, de RAI zegt dat de kamer onrealistische snel vooruit wil en op conservatieve websites en in de Telegraaf loopt de retoriek soms hoog op.
Wat mij verbaast is wat er in die kritiek ontbreekt: vrijwel niemand trekt nog in twijfel dat de elektrische aandrijving het eindpunt is. Zelfs de RAI geeft dit grif toe.
Dat betekent dat de motie van Jan Vos wat mij betreft een doorbraak in het denken over EV markeert: we verliezen niet langer tijd met discussieren over de vraag óf elektrische auto’s de toekomst zijn. Het gaat nu puur om de vraag hóe we de EV zo snel mogelijk kunnen invoeren. En dat is absoluut winst.
Dat punt wordt onderstreept met de launch van de Tesla Model 3 door Elon Musk. Er is nu dus binnenkort een betaalbare elektrische auto waar velen halsreikend naar uitkijken. En Tesla is niet de enige.
De EV is al met al definitief doorgebroken en volgens mij zijn dit de drie belangrijkste redenen:
- De elektromotor is circa drie keer efficienter dan de brandstofmotor. Dat werd nog extra onderstreept toen in de nasleep van Dieselgate steeds meer mensen doorkregen hoeveel er wordt gesjoemeld met de test voor brandstofauto’s. Op het gebied van CO2 reductie is er de afgelopen decennia in de praktijk vrijwel niets bereikt.
- De snel dalende prijs van batterijen (15-20% per jaar) maakt een steeds grotere range mogelijk voor steeds minder geld. Autofabrikanten zullen dus elk jaar met aantrekkelijker modellen komen. De Tesla Model 3 is een goed voorbeeld.
- Mondiaal dringt het besef door dat de EV het enige alternatief is als we echt over willen van fossiel naar duurzaam. (En praat tegen mij a.u.b. niet over oplossingen waarbij we zoet water en landbouwgrond opofferen om biobrandstof te maken. Daarmee scheppen we volgens de meeste wetenschappers nog meer problemen dan met fossiele brandstoffen.)
Dus hoe kunnen we EV zo snel mogelijk invoeren? Ik heb voor de Tweede Kamer zeven aanbevelingen.
- Investeer geld, tijd en politiek kapitaal in kleine innovatieve partijen en niet in traditionele marktleiders.
Deze aanbeveling kan ik vol vertrouwen baseren op een uitgebreide body of research naar baanbrekende innovaties. Die komen vrijwel nooit vanuit de zogenaamde incumbents. Dus in discussies over hoe we de overstap naar EV gaan versnellen horen bedrijven als Shell, Gasunie, Nuon, Mercedes et cetera logischerwijze niet aan tafel. Je moet het in de EV bijvoorbeeld hebben van de innovatieve partijen die bij stichting DOET zijn aangesloten zoals The New Motion, Greenflux, Mr Green en FastNed. Op energiegebied zijn het partijen als Jedlix, Peeks, Exe, Van der Bron en Greenchoice die het beste mee kunnen denken. Eneco past ook in het rijtje omdat ze nauwelijks fossiele assets hebben. Tesla ook omdat ze geen brandstofmotoren maken.
Nu zie je nog te vaak dat via het poldermodel, de lobby en het old boys network vooral de partijen aan tafel komen die er objectief gezien juist niet thuishoren. Dat ze er niet thuishoren heeft overigens niets (!) met de integriteit van betrokken partijen of personen te maken. Ik constateer alleen dat uit wetenschappelijke literatuur naar voren komt dat bepaalde partijen innovatie vertragen en dat anderen deze versnellen en dat we er goed aan doen hier rekening mee te houden als we de motie Vos effectief in willen vullen. - Laat onafhankelijk onderzoek doen door kennisinstellingen.
Dit is inderdaad reclame voor onderzoekers zoals ikzelf. Natuurlijk zijn wetenschappers niet allemaal innovatief. Ook wij hebben incumbents. Bijvoorbeeld professoren die alles van brandstofmotoren of fossiele energiesystemen weten. Maar toch zijn wij het onderling vaak vergaand eens en als we dat niet zijn helpt de wetenschappelijke methode om verschillen van mening te pinpointen en isoleren. Wetenschap is het ultieme poldermodel en de realiteit heeft altijd het laatste woord.
Wel één waarschuwing: wie betaalt bepaalt. Dit geldt niet alleen voor adviesbedrijven maar in beperkte mate ook voor de wetenschap. Door de vraag anders te stellen kan je het onderzoek bijvoorbeeld vergaand sturen. Omdat de Tweede Kamer vaak innovatiever is dan de ministeries is het wellicht zaak dat in moties direct een maatschappelijke partij wordt genoemd die de kamer aanwijst als opdrachtgever van het onderzoek. Een goed voorbeeld was de motie Groot die vroeg om inbreng vanuit het FET. Andere onafhankelijke en breed gedragen innovatieve partijen in het EV landschap zijn bijvoorbeeld DOET, het NKL en D-Incert. - Gebruik de power van innovatieve automakers als Tesla, Nissan, Renault en BMW (in die volgorde).
Automakers zijn van oudsher succesvolle marketeers en zij worden daarbij geholpen door hun sexy product: een Tesla is nu eenmaal opwindender dan een zonnepaneel. De automakers die niet geremd worden door hun eigen fossiele legacy zijn dus ideale partners op weg naar meer EV’s in Nederland. Het ware goed als we hen gebruiken om niet alleen de auto maar het totaalconcept rondom elektrisch rijden te verkopen. Bijvoorbeeld omdat ze bij de auto een slim laadpunt en duurzaam energiecontract verkopen. De uitstraling daarvan zal veel groter zijn dan van welke voorlichtingscampagne van de overheid ook. - Geef persoonlijk advies aan kopers van elektrische auto’s.
Iemand die dagelijks 100 km heen en terug rijdt naar zijn werk en op zijn werk goedkoop kan laden is nu al een dief van zijn portomonee als hij niet elektrisch rijdt. En een gezin met een tweede auto kan bij de incidentele lange rit kiezen voor de brandstofauto in plaats van de elektrische. Zomaar twee voorbeelden die duidelijk maken dat de elektrische auto een nieuw product is die op basis van nieuwe criteria verkocht moet worden.
We hebben hoognodig een betere opleiding voor autoverkopers nodig (liefst inclusief certificaat) die zorgt dat autoverkopers beter in staat zijn elektrische auto’s aan specifieke klanten te verkopen. Een dergelijke opleiding kost in vergelijking met wat hij oplevert een habbekrats.
Marco Eenernaam van de ANWB is een voorbeeld van iemand die daar niet op wacht en hij probeert om ANWB leden te selecteren voor wie de elektrische auto nu al een goed idee is. De TU/e (prof. Timmermans) probeert hem hierbij te helpen vanuit zijn ervaring met het voorspellen en bestuderen van reisgedrag. Zulke initiatieven moeten we omarmen. - Stimuleer randvoorwaarden als laadinfrastructuur en batterijgaranties.
De invulling van de motie Weyenberg-Grasshof was een voorzichtige eerste stap met een vaste en iets lagere energiebelasting voor publieke laadpunten. Maar de belasting op elektriciteit blijft op de meeste locaties veel hoger dan de accijns op brandstof, zelfs als hij wordt gebruikt voor de elektrische auto en zelfs als de elektriciteit afkomstig is uit duurzame bron. En een lagere energiebelasting is waarschijnlijk een veel kosteneffectievere stimulans dan een lage bijtelling.
Een garantie op batterijen is waarschijnlijk een relatief goedkope manier om onzekerheid bij autokopers weg te nemen. Laadinfrastructuur is erg goedkoop vergeleken met de elektrische auto zelf en kan dus helpen om kopers kostenefficient over de streep te trekken. Vooral snelladers (waar je er relatief weinig van nodig hebt) zorgen met relatief weinig geld voor veel resultaat en wat dat betreft mogen we ons in onze handen knijpen met partijen als FastNed en moeten wij hen maximaal ondersteunen. - Zorg voor open standaarden en ruimte in wetgeving.
We stevenen af op een nieuw energiesysteem met smart grids die elektrische auto’s aan duurzame bronnen koppelen. We stevenen ook af op een nieuw mobiliteitssysteem waarin zelfrijdende elektrische deelauto’s in allerlei soorten en maten de traditionele auto en het traditionele OV gaan vervangen. We zitten nu in de fase dat het systeem nog moet uitkristalliseren en hoe sneller dat gebeurt hoe beter. Daarvoor is het nodig dat de overheid zorgt voor open standaarden en ruimte in de wetgeving.- Open standaarden
De markt is van nature competitief. Zodra een bedrijf voor loopt zal het proberen haar voorsprong om te zetten in lock-in die innovatie en verdere ontwikkeling belemmert. Daarom is het aan de overheid om de markt te helpen met open standaarden. Denk bijvoorbeeld aan OCPP, OCPI en USEF. Daarmee kan iedereen met elkaar werken en kan innovatie onbelemmert voortgang vinden. Daarbij gaat het er niet zozeer om dat een standaard officieel is (a la NEN of IEC) maar meer dat zij makkelijk en gratis te downloaden en 100% rechtenvrij is. Denk aan de W3C Internet standaarden maar dan voor het elektriciteits en mobiliteitsnetwerk.
Open standaarden promoten kan soms simpelweg doordat de overheid hier als launching customer wensen over formuleert. Soms door bedrijven te verbieden lock-in te scheppen (zoals Microsoft met de browser destijds). En soms door proefprocessen aan te spannen tegen partijen die het juridisch systeem misbruiken om de verspreiding van open standaarden met spurieuze claims te dwarsbomen (ik denk bijvoorbeeld aan ChargePoint in de VS mbt OCPP). - Ruimte in wetgeving
We willen naar een flexibel systeem maar de huidige wetgeving dwingt kleingebruikers in een star en ouderwets keurslijf. We hebben bijvoorbeeld allerlei onnodige regeltjes over hoe de relatie met de energieleverancier en meetverantwoordelijke er uit ziet en hoe de netbeheerderstarieven niet flexibel mogen zijn. Dat was ooit bedoeld om de eindgebruiker te beschermen maar het is steeds vaker een manier waarop incumbents de status quo beschermen. Nederland zou een voorbeeld in de wereld kunnen worden als de wetgever kleinverbruikers de kans zou geven om als grootverbruiker behandeld te worden.
- Open standaarden
Mijn voorspelling: als we over vijf jaar terugkijken zullen we alles wat ik hier schrijf zo logisch vinden als 1+1=2. We leven waarlijk in interessante tijden!
EV onderzoeker en adviseur smart mobility
Email: auke@aukehoekstra.nl
Steinbuch 
Mooi artikel! We leven inderdaad in een zeer interessante tijd. Ik kan niet wachten tot het moment dat enkel elektrische auto’s worden verkocht. Het is begrijpelijk dat weerstand ontstaat bij verandering, maar soms is het nodig om even door te drukken. Het komt nog te vaak voor dat ik een vieze lucht inadem als ik op de fiets naar colleges ga. Hopelijk komt er een moment dat ik ben vergeten hoe dat was.
Wel,.. Laten ze meteen zeker ook de scooters aanpakken. Volgens mij is een scooter tig keer zo erg als een auto. Ik loop of fiets niet tussen auto;s maar als ik uit het bos kom of fiets zijn het altijd die vreselijke scooters..
Ik mis de opti van brandstofcel auto’s gevoed met waterstofgas voor de lange afstanden. Samen met batterij auto’s de ideale oovergang naar electirsch rijden!
De aandrijving van een brandstofcel auto is natuurlijk ook elektrisch. Ik zie brandstof+brandstofcel dus als een mogelijke range-extender voor de elektrische auto. Net zoals een snellader eigenlijk.
Mooi stuk Auke! Ik voel overal dat de doorbraak nu kan komen. En tav van je 5 jaar: 5 jaar geleden was er n handjevol mensen die inschreven voor de toen nog onbekende Tesla model S. In sept 2013 (2,5 jaar) reden ze in nederland de weg op. Snelladers van Tesla waren er nog 0. Dus ja: als je terugkijkt zie je hoe hard het zal gaa !
Klopt. Ik verbaas me dagelijks over hoe hard het gaat.
Mooi artikel? Het is een artikel, niet mooi vrouw 🙂 Tot slot werd wakker en Nederland. Elon worstelde sinds 2006 voor het ontwikkelen en produceren van een elektrische auto voor de massa, om te waardoor de elektrificatie van vervoer versnellen door het land, en je eindelijk echt praten over deze wijziging pas na 10 jaar! Waarom niet je een hand te helpen op welke wijze en in de elektrificatie te versnellen?
Ik vindt de verhaallijnen niet helemaal kloppen. Ik merk dat mensen uit de beter verdienende klassen het meest zitten te springen om een elketrische auto.. Zoals mijn moeder altijd zegt.. Het geld wipt ze in de portemonnee..
Hoezo een betaalbare elektrische auto.. 35.000 euro is voor particulier gebruik of de gewone man totaal onbetaalbaar. Ik vraag me nog af of deze 35.000 dollar die in amerika betaald moet worden de prijs is die tesla vraagt of dat dit na inberekening van overheids-stumulatie. Ik heb ergens gelezen dat die overheids-subsidie daar inkomensafhankelijk was ! Ik weet het niet meer.
Ik heb zelf een peugeot 107 gekocht. Nieuw voor 10.500 euro 3 jaar geleden. Een luxe uitvoering (haha) airco en ledverleichting etc…
Waar is de elektrische auto van nou ja,… het mag ook 12.000 euro zijn.. Inclusief snellader graag.
Prijspariteit laat nog even op zich wachten, omdat de voortdurende, grote prijsdalingen van accu’s vooralsnog worden omgezet in grotere accupakketten. Maar kom over vijf, maximaal tien jaar nog es terug. Dan zijn EV’s goedkoper dan auto’s met plofmotoren. Wat dat betreft zal het met EV’s net zo gaan als met auto’s (die waren ooit ook alleen voor de rijken), mobiele telefoons en flatscreen TV’s.
Je hebt gewoon gelijk dat het nu nog een feestje voor rijke mensen is. $35k is nog steeds flink aan de prijs en de overheidssubsidies zijn alleen interessant voor zakelijke rijders met een goed inkomen. Maar zoals E.K. ook zegt gaat de elektrische auto steeds verder in het minder dure segment doordringen. En je betaalt ook minder aan wegenbelasting en voor energie betaalt. Tenslotte zijn ze tweedehands (dat begint dir jaar een beetje) zeer interessant volgens mij: net zo duur als een vergelijkbare benzine-auto maar in het gebruik goedkoper.
Ik zie dat die overheidssubsidie van de 35.000 $ afgaat..
Pingback: Motie Vos en Tesla Model 3 markeren doorbraak in het denken over EV — Steinbuch | Battery Pack Engineering
Uitstekend verhaal.
Laten we als NL nou eens een beetje voorop proberen te lopen.
Mbt punt 4 (opleiden sales-mensen) las ik een leuke anekdote in de NY Times van een man die een 100% elektrische auto wilde kopen. Hij moest de verkoper echt smeken, die verkocht hem liever een benzinemodel. Als klap op de vuurpijl, toen de elektrische auto dan toch mee mocht, bood de verkoper een oliewissel-pakket aan. De koper geloofde zijn oren niet.
Ik heb deze anecdote (ok, zonder oliewissel pakket) van verschillende mensen in Nederland gehoord.
Een goede opzet. Jammer genoeg mis ik nog een invalshoek die zeker voor de acceptatie van de EV door de automobilist ontbreekt. En dan ook de automobilist van morgen en overmorgen die zich laat leiden door innovatie en niet per definitie “vast” zit aan een bestaand merk. Neem de echte drempels weg.
Ik heb hierover Autobrief 3 gepubliceerd die de materie geheel benadert vanuit de automobilist. Bij mijn bezoek aan Los Angeles aan de unveil van Model 3 werd mij ook duidelijk hoezeer bijv. Tesla Model 3 niet een poging is om een auto elektrisch te maken maar om een geheel nieuw vervoersconcept neer te zetten, dat vervolgens gigantisch aanslaat met op dit moment waarschijnlijk al meer dan 300k pre-orders.
https://www.iletsel.nl/p/autobrief3
Je schrijft je autobrief 3 alsof alle automobilisten er precies zo over denken als jij terwijl die volgens mij bijna net zoveel meningen hebben als gewone mensen. Maar het is om mooi epistel en met veel van wat je zegt ben is deze automobilist het roerend eens!
Ik denk dat de visie van Tesla nog maar het begin is. Ik verwacht dat het concept auto vergaand gaat veranderen de komende decennia. In het verlengde van volle steden en zelfrijdende auto’s verwacht ik dat elk voertuig binnen tien jaar kan fungeren als goedkope onbemande taxi. Het lijkt me dan logisch dat dit een flink deel van het autobezit en OV vervangt (dat schept ruimte in de steden en is goedkoper) en dat veel voertuigen veel kleiner en lichter worden (de meeste autoritten maken we alleen). Wat ik al zei: interessante tijden. En het was vast prachtig in Los Angeles!
Jawel, het was een prachtig event, beetje once in a lifetime. Een probleem is dat de meeste automobilisten helemaal nog niet “denken” over elektrisch rijden en waar dat wel zo is worden zij gevoed door niet altijd de juiste bronnen. Het hebben van een mening is dan vaak het napraten in plaats van het hebben (kunnen opbouwen) van een eigen visie. Daarom heb ik compromisloos de best denkbare situatie rondom laadinfra als uitgangspunt genomen. Op de langere termijn denk ik dat er naast het eigen autobezit ook gedeelde, dan wel op digitale afroep beschikbare, auto’s gaan komen die grotendeels autonoom zijn (en uiteindelijk helemaal).
35000 dollar moet omgerekend worden naar euro’s. zo’n 31000 euro momenteel voor de Tesla Model 3 (2018). We vergeten soms dat de kosten van het autorijden drastisch omlaag gaan. Elektrisch rijden is (nog) belastingvrij en zeker zo’n 5 km rijden op 1 KWh (dus omgerekend een auto die 1 op 35 rijdt. Tel je winst uit in de loop van de jaren. Ook is de restwaarde van de auto veel hoger dan conventionele auto’s. Ik kan nog meer voordelen opnoemen, maar ga het zelf onderzoeken als je het niet geloofd.
Het enige wat ontbreekt is momenteel de draagvlak maatschappij breed, de techniek is er op alle fronten. Beter zelfs dan de traditionele auto met verbrandingsmotor!
Elon Musk heeft gezegd dat hij verwacht dat de gemiddelde tesla 3 verkocht gaat worden voor 45.000 dollar.
Het is eigenlijk een tegenstelling want er wordt gezegd dat je voor die 35.000 dollar geen betere auto kunt kopen !!! EN dan wordt verwacht dat mensen toch nog voor 10.000 dollar er bovenop willen hebben.. Gemiddeld !!
De beste auto is voor niemand goed genoeg ! Gek !!!
De elektrische auto van Tesla is dus een vreemde eend in de bijt.. Is dat marketing ?? Of wat is het ?
Ik heb gelezen dat de gemiddelde auto in Nederland 9 of 10 jaar oud is..
Daarbij,… 70 % van de mensen kan de auto niet bij huis opladen… Dat is een enorm struikelblok. De gemiddele mens gaat heus niet een kwartier of half uur bij een stroom-laad-station staan. NO-WAY .. Op het werk op de parkeerplaats zou kunnen..
35.000 biedt nagenoeg alle functies dus is ruim voldoende en meer dan een instapmodel. Wie wil kan bijv. AWD, een te openen panoramadak, luxere bekleding, meer power (0-100 rond 3 sec) etc. (bij)bestellen.
Laadinfra zal komende twee jaar steeds dichter (bij huis) komen.
Ik denk dat de gemiddelde mens dan snel af wil van het bezoek aan een tankstation.
Iets meer over Model 3 https://www.youtube.com/watch?v=Qr2FaDh-Hlg
Je zegt dat 70% z’n EV (op dit moment!) thuis niet kan opladen. Nog even daargelaten of het cijfer juist is, je ziet over het hoofd dat 100% van de automobilisten z’n auto ergens parkeert. Stel je eens voor dat elke lantarenpaal en elke parkeermeter een laadpunt is, of dat er bij elke parkeerplaats een stopcontact met een kaartlezer zit. De behoefte ontstaat, er is een markt voor, dus het gaat komen. Waar is dan nog het struikelblok?
Die 70 % was enige tijd geleden volop en breeduit in het nieuws.. Of het waar is ? Ik niemand er over horen protesteren.
Je maakt zomaar van elke lantaarnpaal geen stopcontact.. Zeker niet als je dan op naam met identificatie stroom moet gaan laden. Wel als men gewoon beslost om het gratis te maken.. Misschien een idee !
Hans wat bedoel je met “laadinfra zal komende twee jaar steeds dichter (bij huis) komen..
En “dat de gemiddelde mens dan snel af wil van het bezoek aan een tankstation” !
Enige tijd geleden was in het nieuws dat 70 % van de mensen de auto niet bij huis hebben staan. Die wonen in hoge flats met een gezamelijke parkeerplaats. Of hebben de auto in de straat staan (ergens)..
Een gezamelijke parkeerplaats is nog wel in te richten met een gezamelijk laadstation.. Ik vraag me wel af of dit verantwoord is,,, Vandalisme, etc. etc.
Voor mensen met een eigen parkeerplaats aan huis is er geen probleem. Maar die andere 70 % hebben wel een behoorlijke drempel. Behalve op het werk laden.
Ben het weer helemaal met je eens. Dit is iets waar we ondermeer met het FET veel nadruk op leggen. Plan is om juist voor die groep snel 60.000 oplaadpunten aan te leggen. Ook snelladers kunnen trouwens in bepaalde gevallen een goede oplossing zijn maar dan heb je toch weer een tankstation en het is momenteel nog wat duurder. Het vandalisme zagen we enkele jaren geleden nog als een groot probleem maar op één of andere manier hoor ik er niemand meer over.
Met oud en nieuw worden brievenbussen opgeblazen.. Bushokjes opgeblazen.. Zeker met die bommen van tegenwoordig. Dus op alle algemene parkeerplaatsen in de wijken tussen de jeugd deze techniek met wie weet hoeveel volt en kabels te plaatsen om het mogelijk te maken dat de 70 % een oplaadpunt voor hun auto te geven omdat ze niet een half uur bij een stroom-tank-station willen staan.. is… ???
Laten we voor wat de toekomst betreft de huidige EV’s en PHEV als uitgefaseerd beschouwen en alleen nog maar uitgaan van auto’s met groot bereik en de mogelijkheid van snelladen. Helaas wordt ook nu nog geredeneerd vanuit de tijd dat alles draaide om mini EV’s als de Leaf en Zoe en PHEV’s. Met de komst van echte EV’s met snelle laadmogelijkheid komt ook de vraag naar, wanneer nodig, kort bijladen aan hoge snelheid op plaatsen waar men toch moet zijn zoals bij winkelcentra e.d. met vaste kabel en niet aan het straatbeeld vervuilende langzaamladen.
Om eerlijk te zijn vind ik een auto aan een stoeppaaltje, ook als het een Tesla is, een wat sneu gezicht. Fijn ook als het regent en je de vieze kabel terug moet leggen in je auto.
Met dit vooruitzicht schrik je toekomstige EV rijders behoorlijk af. Langzaam laden is alleen iets voor thuis, en dan ook minimaal 11 kW of gereguleerd op parkeerterreinen bij appartementencomplexen e.d.
Helaas werken beleidsmakers nog met notities van een paar jaar terug toen de EV leuk was voor korte ritjes en de PHEV de toekomst was en deze maar zoveel mogelijk paaltjes moest krijgen om in een werkdag met 3,7 Kw weer genoeg te hebben om half thuis te komen. Klinkt wat negatief maar de nieuwe EV rijders zijn geen idealisten maar zoeken een praktische invulling. Laat Fastned intensief fastchargers neerzetten in de stad of men gaat gewoon zo door en wordt rechts ingehaald door Tesla die zelf hun netwerk zullen intensiveren met binnenkort veel destination chargers en waarschijnlijk ook straks een tussenvorm. Dan kan men als laden thuis niet kan dat periodiek doen bij het shoppen, sporten of lunchen. Natuurlijk kan het ook bij het werk maar niet meer zo dat de gehele dag een paal bezet wordt gehouden maar een kortere tijd bij één van de snelladers.
Andere fabrikanten zien dan maar wat ze doen, Tot nu toe is de laadinfra helaas geen item bij hun beleid. Dat zal ook een struikelblok worden voor de Bolt. Als ik mijzelf als voorbeeld neem dan zegt het mij totaal niets als ik lees dat er meer dan 5.000 laadmogelijkheden zijn maar zie ik de Supercharger kaart dan ben ik daarentegen direct gerust.
(mooi verhaal Auke!)
Laadpleinen zijn m.i. de oplossing. Charge point operators gruwen van lousy PHEV’s die de hele dag een laadpaal bezet houden en slechts max 9 kWh afnemen. Een laadplein met een 3*63A/3*80A aansluiting en b.v. 10+ sockets i.c.m. load balancing is ideaal om de heterogene mix aan huidige en toekomstige PHEV’s en BEV’s op te laden.
Ontdek het op de Markt van de Toekomst op zaterdagmiddag 16 april.